Airiños, airiños aires
178 aniversario de su nacimiento
Airiños, airiños aires,
airiños da miña terra;
airios, airiños aires,
airiños, leváime a ela.
Sin ela vivir non podo,
non podo vivir contenta,
que a donde queira que vaia,
cróbeme unha sombra espesa.
Cróbeme unha espesa nube,
tan preñada de tormentas,
tal de soidás preñada,
que a miña vida envenena.
Leváima, leváime airiños,
como unha folliña seca
que seca tamén me puxo
a calentura que queima.
¡Ai!, si non me levás pronto,
airiños da miña terra,
si non me lavás, airiños,
quisáis xa non me conesan.
Que a febre que de min come,
vaime consumindo lenta,
en o meu corazonciño
tamén traidora se ceiba.
Fun noutro tempo encarnada
como a color de sireixa,
son hoxe descolorida
como os cirios das igrexas,
cal si unha meiga chuchona
a miña sangre bebera.
Voume quedando muchiña
como unha rosa que inverna;
voume sin forzas quedando,
voume quedando morena
cal unha mouriña moura,
filla de moura ralea.
Lenáime, leváime airiños,
leváime a donde me esperan
unha nai que por min chora,
un pai que sin min n’alenta,
un irmán por quen daría
a sangre das miñas venas,
e un amoriño a quen alma
e vida lle prometera.
Si pronto non me levades,
¡ai!, morreréi de tristeza,
soia nunha terra estraña,
donde estraña me alomean,
donde todo canto miro,
todo me dice: “¡Estranxeira!”
¡Ai, miña probe casiña!
¡Ai, miña vaca bermella!
Años que balás nos montes,
pombas que arrulás nas eiras,
mozos que atruxás bailando,
redobre das castañetas,
xas-co-rras-chá das cunchiñas,
xurre-surre das pandeiras,
tambor do tamborileiro,
gaitiña, gaita gallega.
Xa non me alegrás dicindo:
“¡Muiñeira, muiñeira!”
¡Ai, quén fora paxariño
de leves alas lixeiras!
¡Ai, con que prisa voara,
toliña de tan contenta,
para cantar á alborada
nos campos da miña terra!
Agora mesmo partira,
partira como unha frecha,
sin medo ás sombras da noite,
sin medo da noite negra.
E que chovera ou ventara,
e que ventara ou chovera
voaría e voaría
hastra que alcansase a vela.
Pero non son paxariño
e iréi morrendo de pena,
xa en lágrimas convertida,
xa en suspiriños desfeita.
Doces galleguiños aires,
quitaidoiriños de penas,
encantadores das auguas,
amantes das arboredas,
música das verdes canas
do millo das nosas veigas,
alegres compañeiriños,
run-run de toda-las festas,
leváime nas vosas alas
como unha folliña seca.
Non permitáis que aquí morra,
airiños da miña terra,
que ainda penso que de morta
hei de sospirar por ela.
Ainda penso, airiños aires,
que dispóis que morta sea,
a aló polo camposanto
donde enterrada me teñan,
pasés na calada noite
runxindo antre a folla seca
ou murmuxando medrosos
antre as brancas calaveras…
inda dispóis de mortiña,
airiños da miña terra,
heivos de berrar: “¡Airiños,
airiños, levaime a ela!”
Rosalía de Castro